Kapliczki warmińskie

Dziś chciałbym zwrócić Waszą uwagę na bardzo charakterystyczny element krajobrazu Warmii jakim są przydrożne kapliczki. Ile ich jest i skąd się wywodzi ich nazwa ? Źródła różnie podają te ilości, ale można przyjąć ich było ich około 1800, a zachowało się do dziś około 1370. Jeżeli chodzi o nazwę, to jedna z teorii głosi, że nazwa kapliczka pochodzi od łacińskiego słowa cappa — płaszcz. Chodzi o płaszcz świętego Marcina, który był przechowywany w takiej właśnie niewielkiej budowli. Wcześniej, będąc rzymskim legionistą, św. Marcin zlitował się podczas dotkliwych chłodów nad żebrakiem, przykrywając go połą swojego płaszcza. Było to w IV wieku naszej ery. Zwyczaj budowania kapliczek rozpowszechnił się w katolickich krajach Europy, a w kapliczkach przechowywano między innymi relikwie świętych. Najstarsza z zachowanych kapliczek na Warmii jest w Dobrągu koło Barczewa i pochodzi z 1601 lub 1602 roku. Przeważająca część kapliczek pochodzi w przełomu XIX-XX wieku, są one zróżnicowane architektonicznie, bardzo często są dziełem nieznanych osób, a budowano je zazwyczaj z cegły, na planie prostokąta. Bardzo często w oszklonych wnękach ustawiano gipsowe lub drewniane figurki Chrystusa, Matki Boskiej z Dzieciątkiem lub świętych. Na niektórych umieszczano sygnaturki. Na dole kapliczek zamieszczano cytaty z Biblii. Kapliczki budowano zazwyczaj na skrzyżowaniach dróg (stanowiły rodzaj drogowskazów), czy też na przykład w miejscach wygaśnięcia zarazy, zakończenia suszy, wojny, jako pokutę za grzechy, radość wyjścia z nałogu, narodzin długo wyczekiwanego dziecka, ważnego lokalnego wydarzenia. Poniżej zdjęcia najstarszej kapliczki na Warmii z miejscowości Dobrag.

Skomentuj