Zamek w Reszlu

Krzyżacką strażnicę wybudowano w Reszlu w 1241 r., jednak budowę zamku murowanego rozpoczęto dopiero ponad sto lat później. Budowa zamku trwała pół wieku. Rozpoczął ją biskup Jan I z Miśni w 1350r., kontynuował (od 1355r.) Jan II Stryprock, a dokończył w 1401r. Henryk III Sorbom. Zwłaszcza ten ostatni, znany z zamiłowania do przepychu, nadał budowie dużego rozmachu – powstało wówczas m.in. skrzydło południowe z apartamentami mieszkalnymi biskupa oraz krużganki. Warownia była sprzężona z obwarowaniami miasta. Około 1505r., z inicjatywy biskupa Łukasza Watzenrode rozpoczęto wznoszenie nowych murów obwodowych. Fortyfikacje były już przystosowane do użycia broni palnej. W tym okresie częstym gościem był tu Mikołaj Kopernik, bratanek biskupa oraz jego sekretarz i osobisty lekarz. Kolejne większe prace przeprowadzono za rządów kardynała Andrzeja Batorego w latach 1594-1597. Zamek, który stracił już znaczenie militarne, został przekształcony we wspaniałą rezydencję myśliwską. Po pierwszym rozbiorze Polski (1772), zamek został przejęty przez władze pruskie i w 1780r. ulokowano w nim więzienie. Dwukrotnie (1806 i 1807) Reszel dotknęły wielkie pożary. Pierwszy zniszczył całą drewnianą zabudowę miasta, ratusz i część zamku, drugi spustoszył do końca zamek. Zrujnowaną budowlę przekazano w 1822r. gminie ewangelickiej. Przeprowadzony wówczas remont zatarł w znacznym stopniu średniowieczny charakter budowli – m.in. rozebrano piętrowe krużganki oraz przekształcono skrzydło południowe w zbór (stąd jego obecne, dość dziwne, zwieńczenie). W 1958 roku zamek został przejęty przez Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne „Pojezierze”. Gruntowny remont, przeprowadzony w latach 1976-1985, pozwolił na utworzenie w części pomieszczeń domu pracy twórczej oraz galerii sztuki. Od roku 2001, po kolejnej renowacji, jest tu hotel z restauracją, galeria i muzeum.

Ciekawostka: początek XIX wieku, w okolicach Pleśna osiada para nędzarzy – Barbara Zdunk (30 l.), matka czworga dzieci i Jakub Auster (22 l.). Oboje zaciągają się do pracy w miejscowej owczarni. Szczęście kobiety nie trwa długo. Kochanek porzuca ją i wędruje do miasta, pobliskiego Reszla. Zrozpaczona Barbara, nachodzi niewiernego kochanka i obiecuje zemstę. Odgraża się przy ludziach, że pochłoną go płomienie. Zostaje okrzyknięta „szaloną Barbarą”. Po krótkim czasie, nocą z 16 na 17 września 1807r. w Reszlu wybucha wielki pożar, który trawi pół miasta. W płomieniach giną ludzie. O wzniecenie pożaru od razu oskarżono Barbarę Zdunk. Zostaje ujęta i wtrącona do reszelskiego zamku. Zamknięto ją w cieszącej się złą sławą zachodniej baszcie. W lochach była bita i torturowana, gdzie spędziła cztery lata. Kiedy szalona Barbara siedzi w lochach, miasto trawi kolejny pożar. Ten fakt utwierdza wszystkich w przekonaniu, że kobieta jest czarownicą i ma wielką siłę nawet zza krat. Miejski sąd w Reszlu skazuje 22 czerwca 1808r. czarownicę na śmierć, przez spalenie na stosie. 21 sierpnia 1811r. wyrok wykonano. Skuta ciężkimi łańcuchami, została wozem drabiniastym w asyście tłumu ciekawskich gapiów przewieziona drogą z Reszla do Korsz, na słynne „Wzgórze Szubieniczne”, a wyrok wykonał kat z Lidzbarka Warmińskiego. Był to ostatni w Europie wyrok skazujący „czarownicę” na śmierć przez spalenie na stosie.
Tak naprawdę to tylko legenda…

Lokalizacja: Reszel

Wstęp:
3 zł – osoby dorosłe
2 zł – bilety ulgowe (grupy pow. 20 osób)

Kontakt:
– telefon: (89) 751-18-00
– email: galeriareszel@muzeum.olsztyn.pl